ΣΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ - ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΟΡΩΜΑΪΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ - [26/11/2022]

Το Σάββατο 26 Νοεμβρίου 2022 και ώρα 09:45 πραγματοποιήθηκε εκπαιδευτική Περιήγηση «Στα Βήματα του Αποστόλου Παύλου» με ακαδημαϊκό Υπεύθυνο τον Καθηγητή Σωτήριο Δεσπότη, ένα θεολογικό και ιστορικό οδοιπορικό στην Αθήνα του Παύλου και του Ελληνορωμαϊκού κόσμου, μέσω του οποίου δόθηκε η ευκαιρία γνωριμίας με το πολιτιστικό κλίμα το οποίο συνάντησε δημιουργικά ο Χριστιανισμός κατά την "σπορά" του στον ευρωπαϊκό χώρο.

   

 

ΖΩΝΤΑΝΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΝΩΣΗΣ: Καλάβρυτα 2022 (18-19-20 Νοεμβρίου), Καλλιμανοπούλειο Εκκλησιαστικό Διακονικό Κέντρο

Η Ειδίκευση «Βίβλος και Διαπολιτισμικός Βίος της Μεσογείου» του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Πηγές, Λατρεία και Διαπολιτισμικός Βίος της Μεσογείου» του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών στην πόλη των Καλαβρύτων και στο Καλλιμανοπούλειο Εκκλησιαστικό Διακονικό Κέντρο, το τριήμερο 18-19-20 Νοεμβρίου 2022, με την ευλογία του οικείου Μητροπολίτη κ.κ. Ιερωνύμου, πραγματοποίησε «Ζωντανό Εργαστήριο Γνώσης» (Lab) με θέμα: “Το Ήθος στον απόστολo Παύλο”. 

                                                        ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 

Από τις Εισηγήσεις, οι οποίες παρουσιάστηκαν από τους Μεταπτυχιακούς Φοιτητές, τα συμπεράσματα που προέκυψαν είναι τα εξής: 

1. H εξέταση του ήθους στον απόστολο των Εθνών είναι εξαιρετικά επίκαιρο σήμερα, διότι μετά από αιώνες, η χριστιανική Κοινότητα στην μετά Κόβιντ (και meta) εποχή αντιμετωπίζει προκλήσεις αντίστοιχες εκείνης που αντιμετώπισε το Ευαγγέλιο κατά την εξακτίνωσή του στη Μεσόγειο και την Παξ Ρομάνα, όταν κανείς δεν γεννιόταν αλλά γινόταν Χριστιανός. Άρα σήμερα είναι η μεγάλη ευκαιρία το «μετά Χριστόν» να μεταμορφωθεί σε «μετά Χριστού». 

2. Το βασικό μέλημα του αποστόλου Παύλου (Π.), όπως αυτό προκύπτει από την σφαιρική μελέτη των επιστολών του (οι οποίες, όμως, δεν είναι κείμενα “συστηματικά”), είναι οι ακροατές του, τους οποίους συν-αισθάνεται ως παιδιά αγαπημένα (και όχι μαθητές ή “ακολούθους”), να ενστερνιστούν ένα καινούργιο ήθος («έθος» - lifestyle, στηριζόμενο στο «αξίζει να») και όχι απλώς μια ηθική, η οποία όσο καλή κι αν είναι (όπως ο Δεκάλογος), εάν στηρίζεται αποκλειστικά στα «πρέπει» και τα «ου», τελικά οδηγεί στον «θάνατο». Κήρυκας για τη Βίβλο δεν είναι ο «ηθικολόγος» αλλά ο ντελάλης του θελήματος ενός βασιλιά! Ουσιαστικά ο Π. με το “κήρυγμα” μάς προσκαλεί να ενστερνιστούμε ένα εντελώς καινό για τα κοσμικά δεδομένα “λογισμικό” ύπαρξης, το οποίο διανοίγει εντελώς νέα - εναλλακτικά “παράθυρα” στη «γωνία» θέασης του Θεού, του Εαυτού και του Κόσμου. Προσφέρει σε όποιον το δοκιμάσει, μέσω της μοναδικής παύλειας «θεολογίας του δώρου / της χάριτος και της υιοθεσίας», αυθεντική χαρά, διότι διακρίνεται για την πίστη / αφοσίωση σε έναν Θεό, μη πατριάρχη αλλά Αββά (Πατέρα) όπως και την ελπίδα την ενυπόστατη της Ανάστασης. 

3. Όποιος υιοθετεί τον “νου του Χριστού”, δεν διαθέτει “έτοιμες λύσεις”, αλλά κάθε φορά ενώπιον των ποικίλων κρίσιμων διλημμάτων ρυθμίζει διαρκώς το “ρολόι της ύπαρξής του” «εἰς τὸ δοκιμάζειν τί τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, τὸ ἀγαθὸν καὶ εὐάρεστον καὶ τέλειον» (Ρωμ. 12:2). Πολύ βασική η παύλεια διάκριση τού τι συνιστά ουσιώδη δείκτη ταυτότητας του Χριστιανισμού και τι «αδιάφορο» - επουσιώδες (όπως είναι τα θέματα δίαιτας ή ημερολογίου). Έτσι, και μέσω «έργων αγαθών» προς τους «εκτός», η χριστιανική Κοινότητα βιώνεται ως αληθινό «Σώμα» (όπου εξέχουσα θέση έχουν τα «άτιμα μέλη»!). Ταυτόχρονα «οικοδομείται» από τις συμπεριφορές μας, ούτως ώστε ωσάν εναλλακτικός Ναός να εξακτινώνει προς τους “εκτός” τη Σοφία (η οποία στην περίπτωση του Χριστιανισμού είναι σαρκωμένη – σταυρωμένη) και την ελευθερία που αυτή παρέχει από τις ενοχές του παρελθόντος και τις φοβίες του μέλλοντος. Πλέον τα πάντα τελεσιουργούνται όχι σύμφωνα με το “κατά Φύσιν” ή «κατά λόγον ζην», αλλά όλοι και όλα «γνωρίζονται» - κοινωνούνται “εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών”. Πρωταρχικό σημείο αναφοράς δηλ. δεν είναι ο εαυτός (ή οι εαυτοί), αλλά το «τι θα έκανε ο Χριστός». 

4. Το ζητούμενο για τον Χριστιανισμό, ο οποίος είναι «ιερός Υλισμός» (πατ. Ν. Λουδοβίκος), δεν είναι το ξερίζωμα των παθών (όπως του θυμού) αλλά η μεταμόρφωσή τους, ώστε πραγματικά να βιώνεται η «σωτηρία» - ψυχοσωματική υγεία πάντα στο πλαίσιο μιας κοινότητας (καθώς ό,τι πραγματοποιεί ένας Χριστιανός αποκλειστικά για τον εαυτό του, είναι αμαρτία). Στο DNA της χριστιανικής ταυτότητας είναι η αποφυγή της εκπόρνευσης του σώματος (καθώς υποβαθμίζει σε «σάρκα» το «σώμα» που δεν είναι «σήμα»/τάφος αλλά “Εκκλησία” Του) και η απεξάρτηση από το χρήμα. Η αγάπη στον Χριστιανισμό εκφράζεται κατεξοχήν υλικά – σωματικά μέσω του ασπασμού όλων των μελών (ανεξαρτήτως φυλής, φύλου, στάτους) και του νοιαξίματος να μην μείνει νηστικός κανένας πένης αδελφός. Γι’ αυτό και ο Π. επένδυσε απίστευτη ενέργεια στο να διενεργήσει έρανο («λογεία») για χάρη των πεινασμένων αδελφών της Ιερουσαλήμ. 

5. Εμείς «οἱ τοῡ Χριστοῡ», σύμφωνα με τον Π. βιώνουμε ένα ιδιότυπο «τζετ λαγκ»: λαχταράμε τα Έσχατα (και όχι ένα εξιδανικευμένο «ένδοξο» παρελθόν), ενώ ζούμε «ολόκληροι» στο «εδώ και το τώρα», καθώς ζητούμενο δεν είναι «η σωτηρία της ψυχής μου και μάλιστα μετά θάνατον» αλλά κοινοβιακά να φέρουμε και με τα «τραύματά μας» τον Ουρανό στη Γη. Όλοι, σύμφωνα με τον Π., μετά το βάπτισμά μας δεν φοράμε ακόμη «λευκά», αλλά «λιτανεύουμε» - περιφέρουμε στον Κόσμο τον Εσταυρωμένο (τον κατά κόσμον / “εν σαρκί” απόλυτα Εξευτελισμένο αλλά Αναστημένο). Σε αυτό το πλαίσιο ο Π., του οποίου το Βιογραφικό (CV) απαριθμεί αντί των «επιτυχιών» μόνον τα ονείδη για χάρη του Χριστού, αφενός καταστέλλει την αλαζονεία εντός της Κοινότητας των «ισχυρών» (σε όλα τα επίπεδα) και εχόντων «γνώση». Αφετέρου συστήνει το κάλυμμα στη γυναίκα, στην οποία όμως δίνει τη δυνατότητα να προφητεύει, ενώ και στους δούλους να εργάζονται καρδιακά και όχι υποκριτικά, αν και τους παραινεί, εάν έχουν τη δυνατότητα, να ελευθερώνονται. Το ζητούμενο της νέας Πολιτείας («Βασιλείας»), ενόψει και της έλευσης του Κυρίου για να είμαστε όλοι μαζί του, είναι να πραγματοποιούμε τα πάντα εν Χριστώ, ο οποίος είναι και ο αληθινός Κύριος (= αφέντης). Βεβαίως οι οδηγίες του Παύλου προϋποθέτουν» ότι όλοι οι παραλήπτες εκτός του Οίκου, διέθεταν και μια ζωντανή Κοινότητα - εναλλακτική Οικογένεια με επίκεντρο ένα Δείπνο (μια ζωντανή «αγκαλιά»). Ποτέ δεν πρέπει να λησμονούμε ότι στον παρόντα αιώνα η γνώση μας είναι απόλυτα σχετική και ότι η βία ποτέ δεν ακυρώνεται με τη βία. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι η χριστιανική Κοινότητα στην εποχή meta (όπου εξίσου σημαντικό με το believing [«πιστεύειν»] είναι το belonging [«ανήκειν»]) εκτός από τη θεία Ευχαριστία, αξίζει να δώσει έμφαση στη Λειτουργία πριν τη Λειτουργία (= τέχνη της συγΧώρεσης του «άλλου», ιδίως του «αδύναμου» και του εαυτού) και τη Λειτουργία μετά τη Λειτουργία (την παρουσία της στον δημόσιο Χώρο ώστε να ευαγγελιστεί την αληθινή Χαρά μέσω ενός έθους, το οποίο είναι και αποκλειστικό (καθώς λατρεύεται με την ψυχή και το κορμί αποκλειστικά ένας Κύριος ο Εσταυρωμένος) και συμπεριληπτικό (καθώς τίποτα βρώμικο δεν υπάρχει στον Κόσμο, όταν «μεταλαμβάνεται» με ευχαριστία). 

Το “Ζωντανό Εργαστήριο Γνώσης” αποτέλεσε αυτό το τριήμερο στα Καλάβρυτα ένα μικρό δείγμα του πώς η ακαδημαϊκή, η ησυχαστική και η ποιμαντική (“πολιτική”) θεολογία μπορούν να συνδυαστούν αρμονικά για να παράξουν (όχι έργα αλλά) καρπούς στην μετα-Εποχή “εις δόξα του τριαδικού Θεού”. 

Ευχαριστούμε «έτι και έτι» από Καρδιάς τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ.κ. Ιερώνυμο και το Ίδρυμα ΚΑΛΛΙΜΑΝΟΠΟΥΛΕΙΟ για την εγΚάρδια Φιλοξενία